دستگاه اتوکلاو چیست ؟
برای اگاهی بیشتر و بهتر ابتدا شما را با تاریخچه ی دستگاه اتوکلاو اشنا میکنیم .
از قرن 16ام میلادی برای از بین بردن بیماری و عفونت از بخار اب بهره میبردند .
در سال 1879 میلادی فردی به نام چارلز چمبرلند برای نخستین بار دستگاه اتوکلاو را اختراع کرد .
تا کنون اصول و روشهای استریل کردن توسط بخار تقریبا دست نخورده باقی مانده و تغییر چندانی نکرده است .
در حقیقت، بیشتر پیشرفتهای عمده در فناوری اتوکلاو، به جای تغییر در روند اتوکلاو کردن، حول نظارت بر ایمنی دستگاه اتوکلاو انجام شده است .
اتوکلاو دستگاهی است که برای استریل کردن وسایل و مواد آزمایشگاهی به کار میرود.
استریل کردن فرایندی است که در آن میکروارگانیسمها و عوامل انتقال دهنده آنها از جمله قارچ، باکتری، هاگ یا اسپور و ویروس از سطح اجسام پاکسازی میشوند.
اتوکلاو این کار را از طریق روشهای فیزیکی، شیمیایی یا با استفاده از بخار اشباع شده انجام میدهد.
اتوکلاو تجهیزی است که نه تنها در حوزه پزشکی و آزمایشگاهی، بلکه در صنعت نیز برای سترونسازی و آلودگی زدایی مورد استفاده قرار میگیرد و برای استریل کردن مواد و تجهیزات کاربرد دارد
زبالههای عفونی نیز قبل از دفع، ضدعفونی شوند. اتوکلاو کردن زبالههای عفونی باعث میشود تا حین حمل و نقل و دفع، مسئولین جمع آوری زباله در معرض خطر آلودگی کمتری قرار گیرند
انواع اتوکلاو
استریل کردن مواد و تجهیزات به کمک دستگاه اتوکلاو، به کنترل دقیق زمان، دما و فشار نیاز دارد. معمولا در شرایط استاندارد، مواد و تجهیزات در دمای ۱۲۱ الی ۱۲۴ درجه سانتیگراد و به مدت ۱۵ دقیقه تحت فشار ۲۰۰ کیلوپاسکال اتوکلاو میشوند.
مراحل فرایند اتوکلاو
شروع فرایند اتوکلاو: درب محفظه بسته میشود و محفظهی اتوکلاو به کمک لولههای موجود در اطراف آن گرم میشود
جایگزینی هوای محفظه با بخار (Purge Phase): در فرایند استریل کردن، وجود هوا مانع از نفوذ بخار به تجهیزات و یا مواد شده و در نتیجه استریل کردن به خوبی صورت نمیگیرد. بنابراین لازم است تا هوای درون محفظه اتوکلاو با بخار آب جایگزین شود. در این مرحله بخار آب جایگزین هوای درون محفظهی اتوکلاو میشود و دما و فشار شروع به افزایش خواهند کرد.
مرحله تهویه یا Conditioning: گرم شدم فضای درون محفظه و افزایش فشار ادامه مییابد
گرم شدن محفظه یا Heat up: فشار و دما به حد مطلوب میرسند
شروع فرایند استریلازیسیون: زمان اتوکلاوو کردن از این لحظه محاسبه میشود
خروج بخار از محفظه (Exhaust Phase): فشار محفظه از طریق دریچه آزاد میشود
خشک کردن: تجهیزات در مدت زمان تعیین شده خشک میشوند و فضای داخلی به فشار محیط باز میگردد
ورود هوا به محفظه: محفظهی اتوکلاو مجددا از هوا پر میشود
اتمام فرایند اتوکلاو: میتوانید درب اتوکلاو را باز کنید. دقت داشته باشید که در این مرحله هنوز محتویات نسبتا گرم هستند
لازم به ذکر است در انجام فرایند اتوکلاو باید تمام قطعات و تجهیزات دستگاه که در معرض گرما وفشار بالا هستند باید از فراورده های نسوز (سیلیکون) به علت بودن در شرایط خاص که فشار خود عامل گرمای مضاعف میشود باشند تا در دما و فشار بالا دچار مشکل نشوند تا بتوانند فراینده استریل را انجام دهند.
واشر درب اتوکلاو
با پیشرفته شدن انسان در زمینه های مختلف اعم از صنعتی پزشکی الکترونیک و …. توانست جان انسان های زیادی را که بر اثر وجود انواع ویروس باکتری قارچ و … که جان خود را از دست میدادند غلبه کند.
تمام این مشکلات بشر را میتوان به علت نبود انواع دستگاه هایی برشمرد که باعث تمیزی و پاکیزگی میشدند.
اما از بین بردن این ویروس ها باکتری ها و قارچ ها کار ساده ای بود
یکی از دلایل اصلی و مهم ان اختراع دستگاه هایی بود که بوسیله انها بتوان هر ابزار و مواد و هر چیزی که نیاز به پاک کردن انها از ویروس ها باکتری ها و قارچ ها و … باشد را فراهم اورد
این کار میسر نمیشود مگر این که بتوان انها را از بین برد که به اصطلاح (استریل) گفته میشود
همان طورکه گفته شد این دستگاه برای اولین بار توسط چارلز چمبرلند در سال 1879 اختراع گردید که میتوانست این کار را انجام دهد که به ان دستگاه اتوکلاو گفته میشود .
همانطور که گفته شده دستگاه درب اتوکلاو دارای تنوع بسیاری است که با توجه به ساختار آن ها تنوع بسیاری در واشر آن ها نیز وجود دارد
واشر درب اتوکلاو یکی از قطعات مهم آن می باشد که نمی توان راحتی از آن چشم پوشی کرد
به جرات می توان گفت که واشر از جمله مهمترین اجزای یک اتوکلاو می باشد، زیرا در صورتی که این مورد دچاز مشکلی شود ممکن ابزار پزشکی هنگام استریل شدن به درستی تمیز نشوند و پیامدهای دیگری را به دنبال داشته باشد
یکی از کاربرد های اصلی واشر درب اتوکلاو این است که موجب عدم نشتی حین استریل کردن می شود همچنین باید به صورت روزانه، هفته ای و شش ماه یکبار به ترتیب واشر را چک کرد تا دارای چربی اولیه باشد عاری از هر گونه ذرات اضافی باشد، حتما در هفته آن را چک کنید تا دچار آسیب دیدگی همچون پارگی نشده باشد و در نهایت پس از شش ماه آن را به صورت کلی بررسی کنید و جای آن را صورت کامل تمیز کنید و در جای خود قرار دهید
خواص واشر درب اتوکلاو
تعویض آن ها به راحتی انجام می شود تنها کافیست به محل قرار گرفتن و واشر مورد نظر در حین تعویض کنید تا به خوبی آن را در جای خود نصب کنید، مزایای موجود در این ابزار سبب شده است تا کار استریل کردن به نحو احسن انجام شود
یکی از مزایای اصلی این واشر آببندی بین درب و چمبر می باشد، در صورتی که حین استریل کردن وسایل متوجه شدید که وسایل استریل شده خیس می باشند یا پمپ وکیوم به درستی کار نمی کند به طور حتم یکی از علل آن می تواند واشر باشد پس در انتخاب آن و بررسی آن حین انجام کار دقت بیشتری را به خرج دهید.
نکته مهم و اصلی در رابطه با جنس واشر درب اتوکلاو نسوز بودن ان است چراکه وقتی در دما و فشار بالا قرار میگیرد باید تحمل مضاعف داشته باشد چرا که خوده فشار عاملی گرما ساز است
معمولا واشر درب اتوکلاو را از جنس سیلیکون انتخاب میکنند به علت خواص منحصر به فرد سیلیکون
چرا که سیلیکون ماده است که در عین تمیز بودن و بهداشتی بودن دارای تحمل دمایی تا 300+ درجه سانتی گراد و 50- درجه سانتی گراد میباشد
سیلیکون از مواد معدنی بدست می اید و از مواد شیمیایی و نفتی نیست
درخانواده لاستیک ها هستند خیلی ها به اشتباه ان را در گروه پلاستیک ها قرار میدهند
علاوه بر تحمل دمایی که دارند ضد اشعه فرابنفش ضد باکتری و… در نهایت هیچ ماده بیرونی را به خود نمیگیرند حتی انواع چسب ها.
برای استفاده از دستگاه های اتوکلاو که خود ان ها از واشر درب اتوکلاو تشکیل میشوند نمیتوان جنس واشر های انها را غیر از سیلیکون استفاده نمود چرا که تا به امروز جزو بهترین لاستیک هاست.
قیمت واشر درب اتوکلاو
قیمت برای فروش واشرهای درب اتوکلاو متفاوت است زیرا اندازه و نوع آن ها با هم یکسان نیست و با توجه به نوع دستگاه مورد استفاده قرار می گیرند، همچنین عوامل بسیاری از جمله نوسانات بازار، نوع واشر، فروش کلی و جزئی و بسیاری از عومل دیگر می تواند بر روی قیمت آن ها تاثیری مستقیم داشته باشد.